سیم و کابل در ارسال و انتقال انرژی الکتریکی و برق نقش پر رنگی ایفا می کنند و یکی از مهم ترین تجهیزات برقی در حال حاضر محسوب می شوند. سیم و کابل انواع مختلفی دارند و مدل هایی که در زمینه برق صنعتی استفاده می شوند، سیم و کابل صنعتی می گویند؛ چرا که باید بخش بزرگ و سنگین تری از انرژی را به نسبت دیگر کابل ها انتقال دهند. خود سیم و کابل صنعتی دارای انواع مختلفی است که به بررسی هر یک از آن ها می پردازیم. هادی سیم و کابل صنعتی معمولا از مس و آلومینیوم تولید می شوند.
سیم و کابل یکی از مهمترین اجزا مورد استفاده در صنعت برق است. انواع مختلف سیم و کابل کاربرد های متفاوتی دارند. استفاده از سیم و کابل برق با کیفیت و مناسب می تواند از خطرات احتمالی آتش سوزی و برق گرفتگی جلوگیری کند. سیم و کابل برق در حوزه صنعت دسته بندی مختلفی دارند که هر یک از کارایی مخصوص به خود برخوردارند که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
سیم و کابل بر اساس هادی
1) سیم افشان
سیم افشان به نوعی سیم تک رشته ای گفته می شود که هادی آن از مس تولید می گردد. جنس عایق سیم افشان پی وی سی است که از آن در وسایل برقی و سیم های روشنایی و داخل لوله استفاده می کنند. از آن جایی که سیم های افشان از چندین رشته سیم نازک به هم دیگر تولید شده اند، منعطف هستند و در صنعت به دلیل قدرت رسانای زیاد به کار می روند. سیم های افشان در مقابل پیچ خوردن و ضربه دوام می آورند.
2) سیم مفتول
سیم مفتول، سیم تک رشته ای می باشد که با استفاده از مس تولید می شود و عایق آن pvc است. ترکیب مس و پی وی سی باعث شده تا سیم مفتول هم منعطف باشد و بتوان از آن در قسمت های مختلف صنعتی استفاده کرد. سیم مفتول در زیر گچ و لوله ها به کار می رود و در قسمت هایی که نیازی به حرکت و نصب ندارند هم مورد استفاده قرار می گیرد. لازم به ذکر است که سیم مفتول نیز از انواع مختلفی تشکیل شده که از جمله آن ها می توان به سیم مفتولی گالوانیزه، استیل، سیاه، مسوار، سفید و پی وی سی اشاره کرد.
3) سیم نیمه افشان
سیم نیمه افشان به نوعی سیم که بین سیم های افشان و مفتولی است قرار می گیرد که رشته های آن از سیم های افشان کم تر است. این سیم کاربری شبیه به سیم های مفتولی دارد و در جاهایی که نیاز به انعطاف بالاتر به نسبت سیم مفتولی باشد، از سیم نیمه افشان بهره می گیرند. سیم های نیمه افشان در داکت های زیر زمینی، تابلوهای کنترلی و ماشین الات به کار می روند.
سیم و کابل بر اساس ولتاژ
انواع سیم و کابل بر اساس ولتاژ سیم و کابل ها را به سه دسته فشار ضعیف، فشار متوسط، فشار قوی تقسیم میشوند. هر کدام از سیم و کابل هایی که به عنوان سیم و کابل فشار ضعیف شناخته میشوند شامل ولتاژ600 تا1000 ولت می شوند. سیم و کابل فشار متوسط شامل کابل 20 کیلوولت و کابل 33 کیلوولت می باشند. سیم و کابل فشار قوی شامل کابل های 63 کیلوولت و 132 کیلوولت می باشند. که در صنعت معمولا از سیم و کابل فشار متوسط و فشار قوی استفاده میشود.
سیم و کابل بر اساس کاربرد
سیم اتصال به زمین
سیم اتصال به زمین اجازه نمی دهد تا برق گرفتگی رخ دهد یا این که در مدار نشتی ایجاد شود. زمانی که نشتی رخ دهد ممکن است که جریان توسط وسایل رسانا به لوازم الکترونیکی منتقل شود و با لمس کردن آن ها به بدنه ارسال پیدا کند. برای جلوگیری از این عمل باید فلزات رسانا با استفاده از سیم ارت به زمین متصل شوند. سیستم ارتینگ اهمیت زیادی دارد و در سیستم های مخابرات و برق کشی مسکونی استفاده زیادی می شود؛ چرا که با وصل شدن به سیم ها، اجازه ورود جریان برق را نمی دهد و خطر بروز حوادث را بسیار کم می کند.
کابل های مخابراتی
پس از بررسی سیم ها بهتر است به سراغ کابل ها برویم. کابل های مخابراتی، نوعی از کابل هستند که سیگنال های مخابراتی اعم از صدا، تصویر، اطلاعات و … را انتقال می دهند. از کابل های مخابراتی در انتقال اطلاعات زمینی، دریایی و هوای و همین طور خطوط اینترنت و تلفن ثابت استفاده می کنند و در بیرون از ساختمان ها نصب شوند. هدف از استفاده از کابل های مخابراتی ارسال دیتا و داده می باشد که از هادی مسی ساخته می شوند.
کابل انتقال دهنده سیگنال
برای ارسال و دریافت سیگنال از این کابل ها استفاده می کنند. در صنعت یک سری لوازم و ابزارهایی وجود دارند که با دریافت سیگنال تغییر می کنند و یا یک سری کارها را انجام می دهند، به این وسایل ابزار دقیق گفته می شود. کابل ابزار دقیق یک محلی برای ارسال و دریافت سیگنال ها فراهم کرده که هم از تنوع زیادی برخوردارند و هم این که میزان تاثیرگذاری آن ها فرق می کند.
کابل فیبر نوری
کابل فیبر نوری به رشته ای نازک از شیشه ای یا پلاستیک گفته می شود که می تواند داده ها را با استفاده از نور از یک محل به محل دیگر ارسال کند. سرعت کابل های فیبر نوری به نسبت کابل های معمولی خیلی بیشتر است و توانایی انتقال زیادی دارند. ظرفیت ارسال داده ها در فیبر های نوری فرق می کند اما معمولا بین 2.5 تا 10 گیگابایت بر ثانیه می باشند. از فیبر نوری در جنبه های مختلفی استفاده می کنند و نه تنها در مخابرات بلکه در دیگر تجهیزات اعم از نظافی، پزشکی و ابزار دقیق هم کارایی دارد. کابل های فیبر نوری از جنبه جنس هسته و غلاف چندین نوع دارند که هر یک دارای ویژگی های مخصوص به خودش است.
کابل های مخصوص سیستم ایمنی
در صنایع مختلف مانند صنعت ساختمان سازی و کارگاه ها، امکان بروز حریق زیاد است و برای کاهش خطرات ناشی از آن از کابل ها استفاده می کنند تا بتوانند کیفیت خود را تا حدی در زمان حریق حفظ کنند و داده ها را به ابزارها انتقال دهند. در کابل های سیستم ایمنی زره اهمیت زیادی دارد و به صورت سیم های تخت و یا گرد و یا نوارهای فولادی، گالوانیزه، آلیاژ آلومینیوم یا آلومینیوم استفاده می شود. کابل های مقاوم در مقابل ضربه و حریقه اجازه انتشار شعله را نداده و می توانند در مقابل نوسانات دمایی و تغییرات آن ها دوام بیاورند.
